Interview: Bomenwacht niet voor bouw Op Stoom

Interview met Hilde Prins, Haarlemse Bomenwachters

Haarlem 3 oktober 2018, door René Dalmolen

Hilde Prins heeft het Heksenbos bezocht met de gemeente en de architect van het KDV-gebouw. Zij heeft advies gegeven over consequenties en mogelijke verbeteringen voor het groen. In de gemeentelijke stukken wordt gesuggereerd dat zij “niet negatief” staat tegenover de bouw van een KDV in het Heksenbos. Een Bomenwacht die niet negatief staat tegenover de kap van bomen… Een goede aanleiding om contact met haar op te nemen over hoe het echt zit.

Tijdens ons gesprek blijkt dat Hilde een grote liefhebber is van groen, met een achtergrond als groenbeleidsmedewerker. Ze ziet een duidelijk verandering in de manier waarop de maatschappij met groen omgaat. “Tien jaar geleden zou zo’n terrein worden kaalgekapt en sprietjes van bomen worden teruggezet”. Nu gebeurt dat minder en is de samenleving wat dat betref aan het veranderen. Ook de gemeente ziet steeds meer in “dat dit niet meer van deze tijd is”. Ze vindt het daarom positief dat er veel meer aan het groen wordt gedacht bij bouwplannen. De rol van de bomenwachters is om de gemeente te wijzen op de consequenties voor bomen. En inhoudelijke adviezen te geven, bijvoorbeeld hoe een plan kan worden bijgesteld om de negatieve gevolgen van die bouwplannen te verminderen. Het uitgangspunt daarbij is dat de Gemeenteraad voldoende informatie krijgt om een goede maatschappelijke afweging te kunnen maken tussen behoud van het groen en het speelterrein ten opzichte van de bouw van een kinderdagverblijf op deze locatie.

Voor het Heksenbos bestaan nu plannen om een Kinderdagverblijf te bouwen op een plek met bomen en struiken die gebruikt wordt als speelterrein. In de Nota van Uitgangspunten en in de Raadsinformatiebrief over dit plan (Planetenlaan 168) wordt gesteld dat de Bomenwacht “niet negatief tegenover deze ontwikkeling staat”. Ook de wethouder noemt dit tijdens zijn betoog voor de commissie Ontwikkeling van 6 september als een positief punt.

Op mijn vraag hoe Hilde tegenover de bouw van het KDV in het Heksenbos staat, reageert ze stellig “negatief”.

Hoe kan dan zo’n andere indruk worden gewekt? Zij geeft aan dat “niet negatief” waarschijnlijk is bedoeld om de gemeenteraad te overtuigen. Zo is haar advies echter niet bedoeld. De insteek is om de juiste consequenties in beeld te brengen en in plannen verbeteringen te realiseren voor bomen. Maar als ze kon kiezen tussen wel een KDV of geen KDV: dan geen KDV.

Ze legt uit dat ze “tegen het kappen van bomen en voor groen” is. Maar de realiteit is dat de gemeente soms besluit om groen te bebouwen. In dit raadsvoorstel vindt ze positief dat de gemeente aandacht heeft voor het groen. “De gemeente moet goed opschrijven wat de consequenties zijn, de gemeenteraad doet de maatschappelijke afweging, dat doe ik niet. Ik adviseer waar je het gebouw kan lokaliseren om bomen te behouden, als je dan toch moet bouwen.”

Hilde heeft geen ontwerp van het beoogde gebouw gezien en is alleen bekend met de beoogde locatie. Ze is verder niet betrokken bij de toekomstige inrichting. Ze zou echter goed kunnen meedenken over het “toekomstbestendig” plaatsen van bomen, zodanig dat de bomen op de lange termijn gezond blijven en geen overlast voor omwonenden geven. Gesproken wordt over aanplant van 11 te herplanten bomen, maar waar die op het terrein erbij komen is haar niet duidelijk. Ze is dus niet betrokken geweest bij het aantal en waar bomen worden teruggeplaatst. Dus of haar advies aansluit met het huidige ontwerp voor de speelplek is haar niet bekend.

Ze schetst dat, wanneer nieuwe bomen in een op de levensduur afgestemde groeiplaats worden geplant en voldoende water krijgen, deze na 10 a 15 jaar een vergelijkbare omvang hebben.

Haar adviezen hebben ook betrekking gehad op de bodembedekking van de speelplaats en fundering van het KVD. Haar advies over de bodembedekking is niet terug te vinden in de Nota van Uitgangspunten. Over de fundering heeft ze geadviseerd dat een (gedeeltelijk) zwevende fundering boomwortels meer ruimte geeft, waardoor overlevingskansen verbeteren. Maar zekerheid geeft dat niet, de kansen verbeteren wel.

Positief vindt ze dat de fundering in het raadsvoorstel wordt genoemd, maar ze is het er ook mee eens dat de Nota van Uitgangspunten geen zekerheid geeft over de daadwerkelijke toepassing van die adviezen. Daarin staat dat dit wordt “onderzocht” en “bij de uitwerking meegenomen”.

Hilde geeft wel aan dat ze er van overtuigd is dat voorzieningen nodig zijn, en vraagt zich op persoonlijke titel af of in deze omgeving alternatieve locaties goed zijn onderzocht. In dit geval is iedereen zo stellig dat ze het KDV bij deze school willen, ten koste van zo’n laatste stukje groen. Zijn bijvoorbeeld op andere bouwlocaties in de wijk mogelijkheden onderzocht, zoals de Texaco (Esso) tegenover de Dekamarkt, of bij de bowlingbaan? Maar hierover meepraten is niet haar rol als Bomenwachter.

Wat dan wel in het Heksenbos? De huidige inrichting vindt Hilde niet ideaal, het groen mag duidelijk meer onderhouden worden en nieuwe struiken en bomen zijn nodig. Vorige week zijn omwonenden hiertoe gestart met het uitwerken van ideeën voor een Natuurspeelplaats in het Heksenbos, als alternatief voor het KDV. Op de vraag of ze wil meedenken met deze plannen antwoordt ze dat ze “uiteraard” graag wil meedenken, “maar alleen over het groen, want over speelvoorzieningen ga ik niet. De kinderen zullen daar wel wensen voor hebben”.

Achtergrondinformatie bij dit interview:

In de Nota van Uitgangspunt (versie begin 2018) staat de volgende passage:

Het plan is met de Haarlemse Bomenwacht besproken. Het advies is om extra aanplant in de bestaande omgeving toe te voegen om de groene uitstraling te verbeteren, met name aan de randen. Verder kan onderzocht worden of een aantal berken behouden kan blijven door de fundering aan te passen. Deze worden bij de uitwerking meegenomen. Verder staat de Haarlemse Bomenwacht niet negatief tegenover deze ontwikkeling in een stad waar verdicht wordt.

In de Raadsinformatiebrief (september 2018) staat:

In de paragraaf “Goede ruimtelijke onderbouwing vereist” wordt vermeld:

Ook het behoud van de groene uitstraling is een belangrijk onderdeel van de ruimtelijke onderbouwing. Daar worden in de nota van uitgangspunten voorwaarden voor meegegeven. Deze zijn ter plekke besproken met de Haarlemse Bomenwacht en zij hebben aangegeven niet negatief tegen de ontwikkeling aan te kijken. Bij de uitwerking van de plannen worden hun adviezen meegenomen.

Tijdens de commissie Ontwikkeling van 6 september:

De wethouder noemde drie positieve punten over de planvorming. Een van die drie was dat hij het prettig vond dat ook de Bomenwacht niet negatief tegenover de plannen stond.